2019: Taula Periodikoaren Nazioarteko Urtea

En 2019. urtea elementu kimikoen taula periodikoaren nazioarteko urtea da. Duela 150 urte, 1869an, elementuen ezaugarriak eta horien osagaiak onartu zituen Dmitri Mendeléyev. zientzialari errusiarrak. Zientziaren historiako une gogoangarrienetariko bat da. Industria- eta meatze-ondarearen azterketari eta hedapenari dagokionez, egunerokotasunean elementu horietako batzuekin topo egiten dugu: Fe (26), Pb (82), Zn (30), Mg (12), Ca (20).

Mendeléyev jaunak argitaratutako liburuko taula periodikoa – By Newnoname – Own work, CC0

1783an, Wolfram edo Tungstenoa (74) isolatzea lortu zuten Juan José eta Fausto de Elhuyar anaiek, Gipuzkoan bertan, Bergaran, Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak bere laborategia zuen Errege Seminarioan. Metal eskas eta estrategiko bat da, eta hura erabili gabe ezin izango genituzke modu ekonomikoan ekoitzi guren inguruan ditugun makina ugari.

Ondartezek bat egingo du UNESCOren proposamen interesgarri horrekin. Funtsezko zientziek betetzen duten funtzioa aitortzeko modu bikaina da, bereziki kimikak eta fisikak, estatu kideek Nazio Batuen Garapen Jasangarrirako 2030 Agenda aplikatzeko orduan aurrez aurre aurkitzen dituzten erronka askori irtenbideak emateko orduan.

Leave a Reply

Your email address will not be published.